Í samhengi við að Akureyrarbær hefur mótað sér læsisstefnu og opnað vefsíðuna http://lykillinn.akmennt.is/, höfum við á Pálmholti farið í saumana á okkar vinnu tengda læsi og mótað læsisstefnuna að okkar
Læsi á Pálmholti
Í dag er læsi skilgreint sem víðtæk færni sem felur í sér bæði tæknilega færni og skilning. Læsi nær því ekki einungis yfir það að geta lesið tákn og umskráð texta, heldur einnig að geta meðtekið og miðlað þekkingu manna á milli með fjölbreyttum hætti. Læsiskennsla felur því í sér fjölbreytta vinnu með mál, samskipti og miðlun*.
Börn eru félagsverur sem hafa ríka þörf fyrir samskipti við aðra. Þau hafa m.a. þörf fyrir að spyrja spurninga, skiptast á skoðunum og ræða hugmyndir sínar, tilfinningar og líðan. Börn nota ýmsar leiðir til að tjá sig og eiga samskipti við aðra. Auk tungumálsins nota þau til dæmis ýmiss konar hljóð, snertingu, látbragð og leikræna tjáningu, tónlist, myndmál og dans. Í gefandi samskiptum og leik eykst félagsfærni og sjálfsmynd styrkist. Læsi í víðum skilningi þess orðs er mikilvægur þáttur samskipta. Læsi í leikskóla felur í sér þekkingu, leikni og hæfni barna til að lesa í umhverfi sitt og tjá upplifun sína, tilfinningar og skoðanir á fjölbreyttan hátt.*
ATH enn er verið að vinna í þessari síðu
| 1-3 ára | 3-4 ára | 4-5 ára | 5-6 ára | |
| Samræða, tjáning og hlustun | ||||
| Tjáning, börn örvuð til máls | ♥ | ♥ | ♥ | ♥ |
| Setja orð á alla hluti | ♥ | ♥ | ♥ | ♥ |
| Útskýrum orð og hugtök | ♥ | ♥ | ♥ | ♥ |
| Málörvandi verkefni og leikföng | ♥ | ♥ | ♥ | ♥ |
| Spjaldtölvur, smáforrit fyrir börn | ♥ | ♥ | ♥ | |
| Tónlist og söngur | ♥ | ♥ | ♥ | ♥ |
| Ljóð og þulur | ♥ | ♥ | ♥ | ♥ |
| Framsögn, endursögn | ♥ | ♥ | ♥ | |
| náttúru og umhverfislæsi | ♥ | ♥ | ♥ | ♥ |
| Hlusta á lesið og talað mál | ♥ | ♥ | ♥ | ♥ |
| Bók vikunnar | ♥ | ♥ | ♥ | |
| Póstkassi | ♥ | ♥ | ||
| Bækur lesnar | ♥ | ♥ | ♥ | ♥ |
| Loðtöflusögur | ♥ | ♥ | ♥ | ♥ |
| Bækur aðgengilegar | ♥ | ♥ | ♥ | ♥ |
| Hljóðbækur og leikrit | ♥ | ♥ | ♥ | ♥ |
| Lestur og lesskilningur | ||||
| Svipbrigði og líkamstjáning | ♥ | ♥ | ♥ | ♥ |
| Stig af stigi | ♥ | ♥ | ||
| Ritmál sýnilegt | ♥ | ♥ | ♥ | ♥ |
| Hugað að lesátt | ♥ | ♥ | ||
| Stafur vikunar | ♥ | ♥ | ||
| Spjaldtölvur, smáforrit fyrir börn | ♥ | ♥ | ||
| Sjaldtölvur – gagnagrunnur fyrir kennara | ♥ | ♥ | ♥ | ♥ |
| Skólahópur | ♥ | |||
| Tvítyngd börn –Sértæk vinna | ♥ | ♥ | ♥ | ♥ |
| Snemmtæk íhlutun | ♥ | ♥ | ♥ | ♥ |
| EFI-2 | ♥ | ♥ | ||
| Ritun/miðlun | ||||
| Hljóm 2 | ||||
| Segja sögur | ||||
| Ritmál sýnilegt | ||||
| Vinna með rím | ||||
| Klappa atkvæði | ||||
| Tákn með tali | ||||
| Lubbi finnur málbein | ||||
| Valkerfi | ||||
| Þemavinna | ||||
| Málörvunarhópar Í samvinnu við sérkennslustjóra | ||||
| Sérkennsla samkvæmt mati sérfræðinga | ||||
| Stærðfræðiverkefnið MIO | ||||
| Stafainnlögn | ||||
| Sjónrænt skipulag | ||||
| Stig af stigi | ||||
| Lesfimi | ||||
| Tilfinningalæsi | ||||
| Bækur aðgengilegar | ||||
Þróunarverkefni
Lestrarnám í leikskóla 2000-2002 – Pálmholt
Í september 2000 til júní 2002 var í Pálmholti (efra húsi) unnið þróunarverkefnið „Lestarnám í leikskóla“. Verkefni var styrkt af þróunarsjóði grunn– og leikskóla Akureyrar og Menntamálaráðuneytinu. Markmið með verkefninu var að gera markvissa tilraun með lestrarkennslu í leikskóla. Þróunarstarfinu var ætlað að leiða til:
- aukinnar þekkingar á forsendum leikskólabarna til lestrarnáms
- aukinnar þekkingar aðferðum/vinnubrögðum við lestrarkennslu þeirra
- nánari útfærslu á lestarkennslustarfi með 5 ára börnum síðasta árið þeirra í leikskólanum.
Bernskulæsi 2006-2007 – Flúðir
Flúðir unnu þróunarverkefnið “Bernskulæsi” í samstarfi við Skólaþróunarsvið Háskólans á Akureyri árið 2006-2007. Út frá hugmyndafræði um lestur á grunni máls og þróun hans allt frá fæðingu varð til hugtakið bernskulæsi (emergent literacy). Bernskulæsi vísar til lestrarhegðunar barns áður en formleg lestrarkennsla hefst (Halldóra Haraldsdóttir, Rósa Eggertsdóttir 2007). Það er skilgreint sem ákveðin færni, þekking og viðhorf sem þroskast sem undanfari eiginlegs lestrar og ritunar. Börnin byggja upp þekkingu í gegnum uppgötvanir um ritmál og í málhvetjandi samskiptum og umhverfi við aðstæður sem eru lausar við gagnrýni. Þrátt fyrir að börn á leikskólaaldri verði ekki öll læs í hefðbundnum skilningi þróast tileinkun þeirra í þá átt jafnt og þétt allan leikskólaaldurinn. Þannig er grunnur að síðari lestrarfærni lagður á heimilum og í leikskóla. Því auðugri sem reynslan er þeim meiri bakgrunnsþekkingu bera börnin með sér í grunnskólann og sum börn læra að lesa í leikskóla og í hvetjandi heimilisaðstæðum án þess að formleg lestrarkennsla hafi átt sér stað. Rannsóknir sýna að stór hluti leikskólabarna er kominn vel á veg með lestrarnám á lokaári í leikskóla og hefur komist þangað að mestu án stuðnings eða markvissrar örvunar. Því er mikilvægt aðstoð þau börn sem ekki læra lesturinn „sjálfkrafa“ á meðan þau eru enn á mesta næmiskeiði fyrir mál og málhljóð – þ. e. á aldrinum þriggja til fimm ára?
Verkefnið litar starfsemi leikskólans. Letur er haft mjög sýnilegt og flestir hlutir merktir. Við höfum þær upplýsingar sem börnin geta nýtt sér í þeirra augnhæð, notum spil og leiki sem stuðla að hljóðgreiningu en sú færni er mikilvæg þegar kemur að því að læra að lesa. Læsi verður gert enn hærra undir höfði á komandi vetri og tekur þátt í átaki Akureyrarbæjar „litbrigði læsis-læsi er lykillinn.